Brood kopen? Johannes 6 gaat over Jezus als het levende brood. Een “Ik ben” uitspraak van Hem. Jezus was helder en duidelijk: “Ik ben het brood dat leven geeft.” Aan het begin van het hoofdstuk ging Jezus met Zijn leerlingen buiten op een heuvel zitten. Hij keek om zich heen en zag dat er een menigte mensen op Hem af kwam. Jezus kijkt en ziet en dan gaan zijn radertjes werken, als Jezus kijkt ziet Hij niet alleen, maar doorziet Hij ook wat er werkelijk gaande is. De eerste woorden van Jezus in dit hoofdstuk waren een vraag aan Filippus: ‘Waar kunnen we brood kopen om deze mensen te eten te geven?’ Jezus wilde de mensen in de eerste plaats te eten geven. Hij is zorgzaam en als Hij de mensen ziet wil Hij niets liever dan voor hen zorgen. Vaak krijgen de mensen geestelijk voedsel door het onderwijs dat Hij als Rabbi geeft. Maar dit keer loopt het anders, hoewel Hij van tevoren al weet wat er komen gaat: “want zelf wist Hij al wat Hij zou gaan doen.”
Overmatig Filippus weet niet wat hij Jezus moet antwoorden op de vraag om brood te kopen, maar Andreas is één van de leerlingen die nog wel een kans ziet. Voor hem lijkt het glas eerder half vol, dan zoals bij Filippus halfleeg. ‘Er is hier wel een jongen met vijf gerstebroden en twee vissen, maar wat hebben we daaraan voor zoveel mensen?’ Wat we daaraan hebben blijkt als Jezus de kleine hoeveelheid broden en vissen in ontvangst neemt en vervolgens 5000 man volop laat eten en verzadigd worden. Uiteindelijk blijft er nog over en zelfs dat is overmatig veel meer dan de eerdere vijf gerstebroden. Eén brood per duizend man. Als ik de tekst tot hier nog eens teruglees blijkt er zevenmaal het woord brood of broden in voor te komen. Een vol getal en meer dan genoeg. De mensen zijn onder de indruk en ik ook.
Teken De volgende dag komt de menigte weer naar Jezus toe en krijgen ze een andere les van Hem. “Jezus zei: ‘Waarachtig, Ik verzeker u: u zoekt Me niet omdat u tekenen hebt gezien, maar omdat u brood gegeten hebt en verzadigd bent.” Jezus had een teken gegeven met het breken van het brood en het uitdelen aan zoveel mensen. Let op de tekenen der tijden, om te weten tot hoever Gods koninkrijk gevorderd is. Voor de mensen in die tijd had dit een teken moeten zijn dat de lang verwachte Messias gekomen was. Vele jaren eerder had Simeon geprofeteerd over de baby Jezus: ‘Weet wel dat velen in Israël door Hem ten val zullen komen of juist zullen opstaan. Hij zal een teken zijn dat betwist wordt, en zelf zult u als door een zwaard doorstoken worden. Zo zal de gezindheid van velen aan het licht komen.’
Levend brood Nu gaat Jezus op zijn preekstoel zitten en leert de mensen dat hij degene is die ze te verwachten hebben. Zonder omwegen zegt Jezus dat Hij het brood is dat leven geeft. Uit de tekst kan ik afleiden dat de omstanders heel goed begrepen hebben wat Jezus zei: “De Joden begonnen te protesteren omdat Hij zei dat Hij het brood was dat uit de hemel was neergedaald.” Jezus hoort ze bezwaar maken omdat ze Hem kennen als Jezus de zoon van de timmerman Jozef: “We weten toch wie zijn vader en moeder zijn?” Jezus legt nog een keer uit dat Hij het brood is dat leven geeft, niet zoals het manna in de woestijn, want de voorouders zijn gestorven, maar wie dit eet sterft niet. “Ik ben het levende brood dat uit de hemel is neergedaald; wanneer iemand dit brood eet zal hij eeuwig leven.”
Oogsten Dan komt de echte clou. Jezus gaat van het gebroken brood naar Zijn eigen gebroken lichaam. Daarbij moet ik gelijk denken aan het avondmaal, waarin het brood en de wijn als teken van Jezus lichaam en bloed gedeeld wordt. Hij gaf Zichzelf weg in dood en lijden, door zijn lichaam en bloed, waarmee Hij ons eeuwig leven heeft gegeven. Hij was niet alleen gul om de menigte overmatig veel brood te geven, waardoor ze verzadigd werden. Maar Hij ging verder om Zichzelf uit te delen. De oogst is nog veel groter want Jezus bereikt door zijn hemelvaart vele malen meer, doordat de Heilige Geest is gekomen en Zich verdeelt over duizenden en duizenden en miljoenen christenen. Een rijke oogst voor de hemelse Vader en zijn Zoon Jezus Christus.
Klaas Otter