Bezinning Heilig Avondmaal (sept. 2018)

5. DE FUNCTIES VAN DE MAALTIJD VAN DE HEER

In het leven van de christelijke gemeente en van de gelovigen vervult de viering van de Maaltijd drie onmisbare functies.

Om te beginnen worden wij in de viering van de Maaltijd op bijzondere wijze verbonden met de Opgestane. De Maaltijd is een teken van zijn aanwezigheid. Dit teken is ook het middel waardoor Christus bij ons wil zijn. Door de Heilige Geest is het een werkzaam teken en middel. Deze betekenende en bemiddelende werking wordt in de traditie aangeduid met termen als ‘sacrament’ en ‘heilsmiddel’. We kunnen hier spreken van de verbindende of sacramentele functie van de Maaltijd van de Heer.

Door deze sacramentele functie houdt de Maaltijd niet op een maaltijd van mensen te zijn. Christus wil met mensen samenzijn in een maaltijd waarin diverse mensen aan één tafel zelf brood en wijn ontvangen, eten, drinken, aan elkaar doorgeven en met elkaar delen. In dit ontvangen, doorgeven en delen van Gods goede scheppingsgaven en de ultieme gave van Christus wordt een nieuwe wijze van samenleven ervaren, die haaks staat op de huidige wereld en die ons het komend koninkrijk van God laat proeven. Zoals het toegaat in de Maaltijd van de Heer, was het van den beginne bedoeld en zal het zijn aan het einde. De Maaltijd beeldt het uiteindelijke en alomvattende heil uit. Dit is de uitbeeldende of symbolische functie van de Maaltijd van de Heer.

De Maaltijd van de Heer is het begin van een nieuw leven voor allen die er aan deelnemen. De manier waarop wij met Christus en met elkaar omgaan aan de tafel van de Heer, stempelt ons handelen in het leven van alle dag. Wie hier heeft ontvangen, zal ook in de omgang met andere mensen weten te ontvangen. Wie in de gemeente heeft gedeeld, zal ook buiten de gemeente, in de samenleving kunnen delen. Wie hier heeft gegeven aan God en aan zijn tafelgenoten, zal heel zijn leven geven in liefde en dienst aan God en aan zijn naasten. In de Maaltijd wordt het nieuwe leven niet alleen ontvangen en ervaren, maar ook ingeoefend. Dit is de ethische en politieke functie van de Maaltijd van de Heer.

Deze drie functies zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. In de kern horen ze samen. Dat we de ene keer meer de ene werking, de andere keer meer de andere ondergaan is niet vreemd. De Maaltijd van de Heer heeft meerdere betekenissen en werkingen die wij vaak niet in één keer kunnen beleven. Zijn rijkdom is zo groot, dat die ons alleen stuksgewijs, stap voor stap eigen kan worden.

Vraag bij paragraaf 5

* Door verbinding met de Opgestane Heer in de viering van de Maaltijd kan de gelovige een nieuw leven beginnen. Herken je in de viering van de Maaltijd iets van deze vernieuwing? Hoe ziet dat nieuwe begin er volgens jou uit?